40 jaar geleden werd de eerste laserbehandeling voor de huid toegepast met Argon en kooldioxide (CO2) lasers. Deze werden voornamelijk gebruikt om goedaardige vasculaire moedervlekken, zoals wijnvlekken en hemangiomen te behandelen. Hoewel deze behandeling tegen moedervlekken heel effectief bleek, waren er onaanvaardbare bijwerkingen zoals littekenvorming.
De laatste 20 jaar is er een grote vooruitgang geboekt in lasertechnologie waardoor we vele huidaandoeningen en aangeboren afwijkingen kunnen behandelen, zoals vasculaire aandoeningen, pigmentvlekken, het verwijderen van tatoeages, littekens en rimpels. Tegenwoordig is er een breed spectrum van laser en licht technologieën beschikbaar voor verbetering en verjonging van de huid.
Eigenschappen van laserlicht
‘Laser’ is een acroniem voor: light amplification by the stimulated emission of radiation.
Lasers zijn lichtbronnen met een hoge intensiteit en de volgende eigenschappen:
- Monochromatische: het licht is van een enkele golflengte
- Coherente: de lichtbundel golven zijn in fase
- Gebundeld, dat wil zeggen, de lichtbundels reizen in parallel
Laserlicht wordt geproduceerd door een “lichtbron”: een ruimte met een bepaalde stof wordt onder stroom gezet waardoor er licht ontstaat. Door verschillende stoffen te gebruiken krijg je verschillende soorten licht. Zo wordt er soms een gas gebruikt (bijvoorbeeld argon, krypton, koolstofdioxide), een vloeistof (bijvoorbeeld kleurstof) of een vaste stof (bijvoorbeeld ruby, neodymium: yttrium-aluminium-granaat, alexandrite).
Elk medium produceert een specifieke golflengte van licht, binnen het zichtbare spectrum (400 violet tot rood 700 nm) of infrarode spectrum (meer dan 700 nm).
Het therapeutische doel van een laserbehandeling is de doelcellen te vernietigen zonder het omliggende weefsel te beschadigen.
Vasculaire huidletsels bevatten hemoglobine (absorbeert zichtbaar licht bij 418, 542 en 577 nm) terwijl gepigmenteerde huidafwijkingen melanine bevatten (die een breed scala van absorptie in het zichtbare en infrarode golflengtes heeft).
Welke soorten lasers zijn er?
Er worden verschillende soorten lasers gebruikt ivoor huidverbetering.
Oudere laser technologieën zoals CO 2 en argon lasers met een continue golf (CG) zijn grotendeels vervangen door fractional laser systemen en quasi-CG lasers.
De klinische toepassing wordt bepaald door de piek golflengte, de duur van de pulsen en hoe deze door het huidweefsel wordt geabsorbeerd.
| TYPE LASER | LASERBRON | GOLFLENGTE |
| CG: constante lichtstraal met lange blootstelling | CO 2 | 10.600 nm |
| Argon | 488/514 nm |
| Quasi-CG: de CG wordt opgeknipt in korte segmenten, hierdoor ontstaat een onderbroken emissie van constante laserenergie | Kalium-titanylsulfaat-fosfaat (KTF) | 532 nm |
| Koperbromide / damp | 510/578 nm |
| Krypton | 577/585 nm |
| -Argon gepompt afstembare kleurstof (Aptd) | 568 nm |
| Fractionale * uitstoten van laserlicht in ultrakorte pulsduren met relatief lange tussenliggende perioden tussen elke puls | Krypton | 585-595 nm |
| QS ruby | 694 nm |
| QS alexandrite | 755 nm |
| QS neodymium (Nd): yttrium-aluminium-granaat (YAG) | 1064 nm |
| Erbium: YAG | 2940 nm |
| CO 2 (fractional) | 10.600 nm |
| * De puls kan lang zijn bij bijvoorbeeld de PDL met pulsduren variërend van 450ms naar 40millisec of zeer kort (5-100ns) zoals de kwaliteit van geschakelde (QS) lasers. | | |
Welke huidaandoeningen wordt behandeld met welke laser?
Vasculaire letsels
Lasers zijn zeer effectief bij de oppervlakkige behandeling van vasculaire afwijkingen zoals wijnvlekken, teleangiëctasieën, hemangiomen en pyogene granulomen.
Vasculaire afwijkingen kunnen behandeld worden met verscheidene lasers: argon, Aptd, KTF, krypton, koperdamp-laser, koperbromide, pulsed dye lasers en Nd:YAG.
Argon (CW) geeft veel littekenvorming en hoge mate van niet-specifieke thermische verwondingen waardoor deze grotendeels vervangen is door geel licht quasi-CG en fractional laser.
De Pulsed dye laser is vanwege zijn superieure klinische werkzaamheid en lage risicoprofiel de eerste keus voor de meeste vasculaire laesies. Het heeft een brede lichtbron (5 tot 10 mm) zodat ook grote laesies snel behandeld kunnen worden. De meest voorkomende bijwerkingen zijn: bloeduitstortingen(purpura), die 1-2 weken kunnen duren en pigment vlekken. Korstvorming, verandering van huidtextuur en littekens worden zelden gezien.
Door de toevoeging van dynamische koeling tijdens de behandeling is het discomfort lager en is het mogelijk om veilig meer energie aan de huid te leveren. Hierdoor zijn er minder behandelingen nodig.
Kleine oppervlakkige bloedvaten reageren veel beter op de behandeling dan diepere grotere vaten (meestal bij oudere mensen). daarom adviseren wij om de behandeling vroeg te beginnen. U kunt rekenen op een verbetering van 80% na gemiddeld 8-10 behandelingen. Verdere behandelingen kunnen nodig zijn als de laesie persisteert.
Behandeling met quasi-CG lasers geven ook goede resultaten, maar het risico op littekens en textuur veranderingen is groot. De meest voorkomende bijwerkingen zijn erytheem, oedeem, en tijdelijke korstvorming.
Intens gepulseerd licht (IPL) wordt soms ook gebruikt voor de behandeling van vasculaire laesies.
Pigmentvlekken en tatoeages
Melatonine-specifieke QS lasersystemen kunnen pigmentvlekken of tatoeages met succes verbeteren of zelfs helemaal verwijderen.
De volgende pigmetvlekken zijn goed te behandelen: sproeten en moedervlekken, aangeboren melanocytaire naevi, blauw naevi, naevi van Ota / Ito en Becker naevi.
De korte puls lasersystemen zijn zeer effectief doordat de energie specifiek aan de melanosomen wordt gegeven(In de pigmentcellen zit melatonine). Het resultaat van de laserbehandeling is afhankelijk van de diepte van de melanine en de kleur van de laesie en is redelijk onvoorspelbaar. Oppervlakkig gelegen pigment behandelen we met kortere golflengte lasers, terwijl we bij het diepere pigment langere golflengtes nodig hebben die beter doordringen tot het diepere weefsel. Bij de behandeling van de donkere huid is er een risico dat er een permanente hypopigmentatie en depigmentatie optreedt.
Behandelde laesies kunnen altijd terugkeren.
Voorafgaand aan een laserbehandeling van pigmentvlekken, wordt elke laesie met atypische kenmerken gebiopteerd een kwaadaardigheid/ malignitiet uit te sluiten.
De QS lasersystemen kunnen selectief tatoeage pigment vernietigen zonder dat er veel schade ontstaat aan de omliggende huid. Het pigment wordt vervolgens uit de huid verwijderd door witte bloedcellen en macrofagen. De keuze van de laser hangt af van de kleur, diepte en chemische aard van de tatoeage inkt. Twee tot tien behandelingen zijn vaak nodig voor een goed resultaat. Geel, oranje en groen zijn de moeilijkste kleuren om te verwijderen.
- Zwart: QG robijn, alexandriet of Nd: YAG
- Blauw en groen: QG robijn, alexandriet
- Geel, oranje, rood: QG Nd: YAG of PDL
Zoals bij andere laserbehandelingen kunnen ook hierbij pigment en textuurveranderingen zoals littekens optreden.
Ontharing
Met laser kunnen we donkere haren snel verwijderen en het kan 3 tot 6 maanden duren voordat hergroei weer terug is. Meerdere behandelingscycli zijn nodig en de tijdsduur tussen behandelingen is afhankelijk van het lichaamsdeel dat wordt behandeld. Laser behandelingen zijn minder pijnlijk en veel sneller dan elektrolyse. Complicaties zijn zeldzaam, maar oppervlakkige brandwonden, pigmentaire veranderingen en zelfs littekens kunnen optreden. Toegenomen groei van fijn donker haar in onbehandelde gebieden dicht bij de behandelde is gerapporteerd.
Geschikte apparaten zijn lang gepulseerde ruby en alexandriet lasers, diode (810nm), milliseconde Nd: YAG en IPL.
Rimpels, littekens, en de zon beschadigde huid
Fractional CO 2, erbium: YAG lasers en Q-switched lasers zijn succesvol in het verminderen en het verwijderen van rimpels, acne littekens en de zon beschadigingen.
Fractional Q-switch lasers worden gebruikt voor niet ablatieve huidverbetering; ‘niet-ablatief ” verwijst naar opwarmen van het dermale collageen waarbij de huid onbeschadigd blijft . Meerdere behandelingen zijn vaak nodig om de huid mooi glad te krijgen. Deze behandeling kent nagenoeg geen bijwerkingen en kan in de zomer ook toegepast worden
Fractional CO 2 laser wordt algemeen beschouwd als de gouden standaard waaraan alle andere gezichtsverjonging systemen worden gemeten. Vaak wordt er een verbetering van 50% gezien bij patiënten die een CO 2 laserbehandelingondergaan. Bijwerkingen omvatten postoperatieve gevoeligheid, roodheid, zwelling en littekenvorming. De roodheid en gevoeligheid houden enkele weken tot maanden aan. Secundaire huidinfectie zoals reactivering van herpes is ook een potentieel probleem totdat genezing optreedt. Uiterste voorzichtigheid is geboden bij de behandeling van donkere huid individuen omdat op lange termijn permanent verlies of variabele pigmentatie kan optreden.
Erbium: YAG geeft vergelijkbare resultaten en bijwerkingen als CO 2 laser.
Ondanks hun bijwerkingen en lange hersteltijd kunnen de Fractional CO 2 en de erbium: YAG lasers uitstekende resultaten te opleveren. De Fractional Q-switch laser zouden nog wel eens de gouden standaard kunnen worden.
Andere toepassingen
Wij gebruiken laser ook voor het verwijderen van virale wratten door verdamping (CO 2 laser) of vernietiging van de dermale bloedvaten (PDL) maar het bewijs suggereert dat dit niet effectiever dan standaard wrat verven of wachten op spontane klaring.
Laser kan worden gebruikt om een verscheidenheid van huidletsels te verbeteren zoals virale wratten, seborroïsche keratosen en huidkanker (door verdamping of snijmodus), de behandeling van acne( door het een toxisch effect op de acne bacteriën Proprionibacterium acnes).
Laserveiligheid
Veiligheidsmaatregelen zijn afhankelijk van het lasersysteem dat wordt gebruikt en in welke omgeving. Zij moeten omvatten:
- Ervaren! goed opgeleid personeel
- Oogbescherming voor de patiënt en het personeel
- Waarschuwingsborden buiten de behandelkamer
- Het gebruik van niet-reflecterende instrumenten
- Het vermijden van brandbare materialen.
Nadelige effecten van laser
Met laser behandelingen brand je in principe de huid. Het is dus niet verwonderlijk dat de volgende effecten zouden kunnen optreden.
- Tijdelijke pijn, roodheid, blauwe plekken, blaren en / of korstvorming
- Infectie waaronder reactivatie van herpes simplex
- Pigment veranderingen (bruine en witte vlekken), die permanent kunnen zijn
- Littekens, dat is gelukkig zeldzaam
References:
- Alexiades-Armenakas MR, Dover JS, Arndt KA. The spectrum of laser skin resurfacing: Nonablative, fractional, and ablative laser resurfacing. J Am Acad Dermatol 2008;58:719-37
- Tanzi EL, Lupton JR, Alster TS. Lasers in dermatology: four decades of progress. J Am Acad Dermatol 2003;49:1-31
- Cantatore JL, Kriegel DA. Laser surgery: an approach to the pediatric patient. J Am Acad Dermatol 2004;50:165-84
