Wat is stress? En wat zijn de symptomen?

We hebben allemaal wel eens te maken met ‘stress’ klachten.
Voor veel mensen zijn spanningen zo normaal geworden dat ze het nauwelijks meer beseffen.
We staan vroeg op en hebben vaak geen tijd voor een goed ontbijt.

Op weg naar het werk staan we in de file, op kantoor hebben we deadlines en we onderhouden onze vrienden tussendoor op Facebook.
Eenmaal thuis zijn we net op tijd om de kinderen in bed te stoppen.

De avond vullen we met schuldgevoelens over het tekort aan tijd en aandacht die we nog hebben voor onze partner en/of onze kinderen en of dit leven nog wel echt de moeite waard is.
Wow, dat was een stressvolle paragraaf!

Zijn er eigenlijk soorten van stress die goed voor ons zijn?

Wat is stress precies?

Stress is een lichamelijke reactie op een gebeurtenis of emotie. Stress is normaal en geeft je lichaam extra kracht, uithoudingsvermogen of alertheid.
Bij stress reageert je hypothalamus, deze zet de bijnieren aan om de productie van adrenaline en cortisol verhogen. Dit leidt ertoe dat je pupillen zich verwijden, je glucosespiegels en zweetproductie omhoog gaan en de doorbloeding van de spieren toeneemt.
Dit hele reactiepatroon is onderdeel van het oorspronkelijke “fight and flight” systeem, wat ons in staat stelt om bijvoorbeeld snel weg te komen bij aanvallen van roofdieren of andere gevaren.

Wanneer is stress goed?

De lichamelijke reactie op stress kan je helpen in geval van nood, het verhoogt de alertheid tijdens een examen en houdt je energiek en alert tijdens een belangrijke gebeurtenis (zoals een geboorte).
Na de bevalling duurt het soms wel drie dagen voor het adrenaline niveau van de moeder naar beneden komt. Het is een systeem van het lichaam om alert te blijven en ervoor te zorgen dat de baby niets overkomt gedurende de eerste periode op deze wereld.
Goede stress geeft je snellere reflexen en kan levens redden. Na de stressvolle gebeurtenis moet je lichaam wel terug te keren naar een normale toestand, anders put je jezelf uit.

Wanneer is stress slecht?

Stress is slecht wanneer het langdurig of terugkerend is en het lichaam in een verhoogde emotionele toestand of in een constante hoge alertheid blijft.
Het gevolg van slechte stress, is dat de bijnieren adrenaline en cortisol blijven produceren totdat de reserves uitgeput zijn. Dit leidt ertoe dat je oververmoeid en verzwakt wordt en het immuunsysteem uitgeput raakt. Slaapproblemen, humeurigheid, paniekaanvallen, concentratiestoornissen en uiteindelijk een depressie zijn het gevolg.
Deze fenomenen worden ook wel ‘bijnier vermoeidheid’ genoemd. Veelvuldige blootstelling aan spanningen, ongeacht hun oorzaak, maakt een persoon meer vatbaar voor deze bijnier vermoeidheid.

Omgaan met stress.

Korte termijn stress kan nuttig zijn om je te helpen deadlines te halen of om je door een moeilijke periode in je leven heen te helpen. Sommige mensen ‘gebruiken’ stress bewust als motiverende factor in lastige of spannende situaties. Stress kan op de lange termijn echter wel tot gezondheidsproblemen leiden. Omgaan met stress is zeker mogelijk als je dit kan koppelen aan een realistische benadering van wat je wilt en kunt bereiken.

Een bekende uitspraak is: je moet je concentreren op de zaken die je kunt beïnvloeden en je niet te laten meeslepen in zaken waar je niets aan kunt veranderen.

En we kunnen het niet vaak genoeg zeggen: zorg dat je gezond eet, regelmatig sport en goed slaapt. Je lichaam kan dan ontspannen en beter omgaan met periodes van hoge stress.

Wees niet bang om om hulp te vragen als je het nodig hebt, en voorkom het gevoel dat je “perfect” moet zijn in alles. Vergeet niet dat er altijd een zekere mate van stress zal zijn in je leven, of het nu gaat om je carrière, je familie, je relatie, je gezondheid, je studie, je sociale leven of je financiën … het is soms echt balanceren. Zodra je je hiervan bewust bent, is het aan jezelf om verantwoordelijkheid te nemen voor de manier waarop je (niet) reageert op de stress die je meemaakt in je leven.

Als je op een andere manier naar stress kijkt en hier op de juiste manier mee omgaat, dan worden meer doelen haalbaar, word je productiever en zul je de bijkomende stress zelf controleren zonder dat deze stress jou controleert.