Is hydrochinon/hydroquinone creme veilig of niet?

In Amerika is hydrochinon creme een van de meest gebruikte actieve ingrediënten binnen de huidverzorging, maar toch blijft men twisten over de veiligheid en de bijwerkingen ervan.

U heeft misschien wel eens gehoord van hydrochinon in huid verlichtende crèmes, en dan vooral de crèmes gericht op het verwijderen van ouderdomsvlekken. Wellicht, heeft u toen u in de VS was, dit soort crèmes gekocht.

Pigmentvlekken in het gezicht of op het lichaam kunnen erg ontsierend zijn. Veel mensen willen deze verwijderen en één van de meest simpele en goedkope manieren om dit te doen is door het gebruik van een verblekend product. Het meest effectieve bleekmiddelen van de huid is hydrochinon.

Prima zou u kunnen zeggen – maar niet als u buiten de VS woont. Hydrochinon is verboden voor cosmetisch gebruik in Europa (en niet voor niks). Vergelijkbare verboden gelden ook in Japan, Australië en Zuid-Afrika. In Nederland kunt u Hydrochinon alleen verkrijgen via een dokter die deze aan u voorschrijft. Vaak wordt dit gedaan in combinatie met het Obagi Nu-derm systeem.

Hydrochinon creme in de VS

Ook in de VS is het gebruik van hydrochinon niet zonder controverse.
Naar aanleiding van een groot aantal dermatologische onderzoeken heeft de Amerikaanse FDA (Food and Drug Administration) in 2006 het gebruik van hydrochinon herzien en besloten om het product mogelijk te verbieden voor gebruik in vrij verkrijgbare middelen. Op Internet Hydrochinon creme bestellen of over de counter kopen zit er  niet meer in.

Hoe werkt hydrochinon creme?

Hydrochinon, een soort fenol (een carbolzuur) en heeft het een witte vaste vorm. Het heeft antibacteriële eigenschappen bij lokale toepassing, evenals het vermogen om de huid lichter te maken. Hydrochinon is vermengd in crèmes van verschillende sterktes op recept (tot 4% hydrochinon) en vrij verkrijgbaar (tot 2% hydrochinon).
Op de huid aangebrachte crèmes waarin hydrochinon is verwerkt onderdrukt de aanmaak van melanine – het pigment dat de huid zijn bruine kleur geeft.

De veiligheid van hydrochinon

Op basis van de reacties van de autoriteiten in Europa en andere landen kunt u wel verwachten dat hydrochinon een aantal vrij ernstige bijwerkingen heeft. Maar wat zijn nou de echte risico’s van het gebruik van hydrochinon?

Hydrochinon en kanker

Eén van de meest verontrustende risico’s van hydrochinon gebruik is het mogelijk verband tussen hydrochinon en huidkanker. Het was vooral deze link die er toe heeft geleidt dat veel mensen twijfelen over de aanschaf van een crème op basis van hydrochinon.

Het door de FDA voorgestelde verbod was gebaseerd op onderzoeken die aantonen dat er bewijs bestaat dat hydrochinon kanker kan veroorzaken bij ratten. Er bestaat echter geen bewijs dat hydrochinon kanker veroorzaakt bij de mens. Eén van de studies waardoor de FDA bezorgd was geraakt was een Japanse studie uit 2005, waarin ratten twee jaar lang hoge doses van hydrochinon door hun voer kregen. Het resultaat hiervan was dat de ratten kanker van de lever en nieren ontwikkelde.

Lokaal aangebrachte middelen worden echter langzaam door de huid geabsorbeerd.
De vraag is dan ook of het verband tussen kanker bij de mens en lokaal aangebrachte hydrochinon crème reeel is.

Hydrochinon en ochronosis (pigmentvlekken)

Het gebruik van hydrochinon is ook in verband gebracht met een aandoening genaamd ochronosis, ophoping van donkere pigment in het bindweefsel. De symptomen van de aangetaste huid zijn ontsierende donker grijs en geelachtig vlekken.

Het verband tussen hydrochinon en ochronosis werd voor het eerst waargenomen in Zuid-Afrika. Ook in de VS en in andere landen waar hydrochinon is toegestaan zijn gevallen bekend van ochronosis als gevolg van hydrochinon gebruik.

 Is hydrochinon creme nu veilig of niet?

Terwijl het debat nog steeds woedt, lijkt het erop dat voor bepaalde huidtypes hydrochinon gebruik geassocieerd kan worden met beschadiging van de huid (ochronosis).

Dit type bijwerkingen lijkt voornamelijk voor te komen wanneer huid verlichtende crème met hydrochinon in hoge concentraties gedurende een lange periode van tijd worden gebruikt.

Dit is echter niet altijd zo! Er zijn een aantal studies die aantonen dat er al een risico van beschadiging ontstaat met korte termijn gebruik bij onbeschermde blootstelling aan de zon.

Als u een donkere huid type heeft met een grote kans op het vormen van pigmentvlekken, dan moet u erg terughoudend zijn. De korte termijn resultaten zijn vaak geweldig (en veel van uw pigmentvlekken verdwijnen) maar op langere termijn komen de pigmentvlekken vaak veel sterker terug.

Het gebruik van hydrochinon tegen ouderdomsvlekken is eenvoudiger. Voor blanke huidtypes, waarbij er geen spraken is van een hyperpigmenatie anders dan veroudering, zijn hydrochinon crèmes waarschijnlijk een veilige en effectieve behandeling ter verminderen of ter eliminering van ouderdomsvlekken.

Hydrochinon voor ouderdomsvlekken is bedoeld om te worden toegepast voor een korte periode totdat de hyperpigmentatie is vervaagd. Als u zich hier aan houdt, is de kans op bijwerkingen en problemen klein.

Welke huidtype u ook heeft, u dient blootstelling aan de zon gedurende deze periode te beperken en een hoge factor zonnescherm op de behandelde gebieden te gebruiken.