Semaglutide: Meer dan alleen een afslankmiddel?

Wat is Semaglutide?

Semaglutide is een GLP-1 receptoragonist die oorspronkelijk werd ontwikkeld voor de behandeling van type 2 diabetes. Het bootst het natuurlijke darmhormoon GLP-1 na, dat de bloedsuikerspiegel reguleert door de afgifte van insuline te stimuleren en de maaglediging te vertragen. Hierdoor leidt het middel niet alleen tot een betere bloedsuikercontrole, maar ook tot verminderde eetlust en gewichtsverlies. Semaglutide wordt op de markt gebracht onder de merknamen Ozempic en Wegovy, waarbij Ozempic primair wordt voorgeschreven bij diabetes en Wegovy is goedgekeurd voor gewichtsverlies.

Meer informatie? Raadpleeg de officiële bijsluiter van Wegovy van Ozempic.
‍

Controverse en Toegankelijkheid van Semaglutide

Semaglutide heeft langere tijd tot controverse geleid, omdat het oorspronkelijk ontwikkeld was als medicijn voor type 2 diabetes. Door de sterke gewichtsverlagende effecten ontstond er een enorme vraag naar het middel als afslankmedicatie, waardoor er wereldwijd tekorten ontstonden. Dit leidde ertoe dat diabetespatiënten soms moeite hadden om hun voorgeschreven medicatie te verkrijgen.

Daarnaast werd gevreesd dat het gemak waarmee mensen konden afvallen met semaglutide zou leiden tot een meer passieve houding ten opzichte van leefstijlverbetering. Kritische stemmen waarschuwden dat dit een cultuur van gemakzucht kon bevorderen, waarbij mensen minder geneigd zouden zijn om hun voeding en beweging structureel aan te passen.

Inmiddels zijn de tekorten grotendeels opgelost door opschaling van de productie, waardoor de toegankelijkheid verbeterd is. Dit maakt het ethisch beter verdedigbaar om semaglutide breder in te zetten, mits het onderdeel blijft van een gezonde leefstijlbenadering en niet enkel wordt gezien als een 'gemakkelijke oplossing' voor gewichtsverlies.

‍

Van Diabetesmiddel naar Brede Gezondheidstoepassingen

Recente studies suggereren dat semaglutide niet alleen effectief is bij diabetes en obesitas, maar ook potentieel andere gezondheidsvoordelen biedt. Wetenschappers onderzoeken de werking van semaglutide bij aandoeningen zoals:

• Eet- en verslavingsstoornissen: Vermindert hunkering naar voedsel, alcohol en andere verslavingen.
• Hart- en vaatziekten: Verlaagt het risico op hartaanvallen en beroertes.
• Hoge bloeddruk: Draagt bij aan bloeddrukverlaging, vergelijkbaar met conventionele bloeddrukmedicatie.
• Neurodegeneratieve ziekten: Eerste studies wijzen op een verminderd risico op Alzheimer en Parkinson.
• Astma: Vermindert de frequentie en ernst van astma-aanvallen.
• Nierschade: Helpt ontstekingen te verminderen en de nierfunctie te verbeteren.

Hoewel er nog meer onderzoek nodig is, overtreffen de eerste resultaten ruimschoots de verwachtingen.

Helpt Semaglutide tegen Verslavingen?

Uit vroege onderzoeken blijkt dat gebruikers van semaglutide minder hunkeren naar voedsel, alcohol en andere verslavende middelen. Het lijkt erop dat het middel een rol speelt in het dopaminesysteem, dat verantwoordelijk is voor beloning en motivatie. Dit zou kunnen verklaren waarom gebruikers minder geneigd zijn tot dwangmatig gedrag, zoals:

• Overmatig eten (eetbuien)
• Alcoholgebruik
• Opiatengebruik
• Compulsief shoppen of nagelbijten

Het precieze mechanisme is nog niet volledig begrepen, maar de langdurige verzadigingsreactie lijkt een sleutelrol te spelen.

Is Semaglutide een Wondermiddel?

Semaglutide heeft indrukwekkende effecten, maar het is geen magische oplossing. De voordelen gaan verder dan gewichtsverlies, maar het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben en de mogelijke bijwerkingen in overweging te nemen.

Mogelijke bijwerkingen:

• Misselijkheid, diarree of obstipatie
• Verminderde eetlust, wat in sommige gevallen tot ondervoeding kan leiden
• Vermoeidheid
• (Zeldzaam) ontsteking van de alvleesklier

Langetermijnveiligheid:
‍Hoewel semaglutide op korte termijn veilig lijkt, is het effect van langdurig gebruik (bijvoorbeeld 30 jaar) nog onbekend.

Toekomstperspectief: Gaat Iedereen Semaglutide Gebruiken?

Sommige onderzoekers speculeren dat semaglutide of een soortgelijk middel in de toekomst breed preventief gebruikt zou kunnen worden, net zoals mensen nu vitamine D- of magnesiumsupplementen nemen. Dit roept echter ethische vragen op:

• Moeten gezonde mensen het gebruiken om gewichtstoename te voorkomen?
• Wat zijn de implicaties voor de samenleving als medicatie een vervanging wordt voor een gezonde levensstijl?
• Zal dit middel uitsluitend toegankelijk blijven voor wie het kan betalen?
• Is het ethisch verantwoord om geld te vragen voor het voorschrijven van een recept of medicijn?
• Mag het voorschrijven van deze medicatie een winstmodel worden voor klinieken, of moeten zij zich juist richten op medische begeleiding en leefstijlcoaching?

Bij Kliniek Dokter Frodo vinden we dat het voorschrijven van semaglutide geen commercieel verdienmodel mag zijn.
Het is een effectief middel om mensen te ondersteunen bij een gezonder leven, maar de focus moet blijven liggen op een integrale aanpak, waarbij leefstijlverandering, gezonde voeding en beweging centraal staan.

Goede begeleiding en coaching bij leefstijl zijn de sleutel tot een duurzame verbetering van de gezondheid
‍

Bronnen en referenties

Voor deze informatie zijn onder andere de volgende bronnen geraadpleegd:

• Verywell Health: Impact van Ozempic op de nierfunctie (link)
• People: Ozempic en de mogelijke effecten op Alzheimer en verslavingen (link)
• New York Post: Onderzoek naar Ozempic en vermindering van suïcidale gedachten bij tieners (link)
• The Guardian: Studie over Ozempic en het mogelijk vertragen van veroudering (link)

Meer weten?
Raadpleeg de officiële bijsluiter van Wegovy van Ozempic.

‍